Składka zdrowotna w 2025 roku

Przełom roku to czas decyzji o ewentualnej zmianie formy opodatkowania. Forma opodatkowania oczywiście związana jest z podatkiem dochodowym. Natomiast ustawodawca uzależnił od niej również sposób wyliczenia, tym samym wysokość składki zdrowotnej. Sprawdźmy, jak wyliczyć składkę zdrowotną w 2025 roku po najnowszych zmianach!

Słownik najważniejszych pojęć zanim przejdziesz dalej

W artykułach i przekazie medialnym o składce zdrowotnej pojawia się wiele pojęć, których zrozumienie jest bardzo ważne, aby poprawnie wyliczyć składkę zdrowotną.

Roczna podstawa wymiaru składki zdrowotnej dla skali podatkowej, liniówki lub IP BOX

Zgodnie z art. 81 ust. 2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, roczną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących działalność pozarolniczą, stanowi dochód z działalności gospodarczej ustalony za rok kalendarzowy pomniejszony o kwotę opłaconych w tym roku składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe (jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów).

Czyli mamy dwie możliwości ustalenia podstawy wymiaru składki zdrowotnej. W zależności od tego jak księgujemy zapłacone składki społeczne – jako odliczenie bezpośrednio w zaliczce na podatek lub jako koszt w KPiR.

Podstawa wymiaru składki zdrowotnej = dochód – opłacone składki społeczne (jeżeli składki społeczne nie są ujmowane jako koszt w KPiR), lub
Podstawa wymiaru składki zdrowotnej = dochód (jeżeli składki społeczne są ujmowane jako koszt w KPiR).

WAŻNE!
Dochód = przychody narastająco od początku roku – koszty uzyskania przychodów narastająco od początku roku

Rok składkowy

W przypadku podatników na skali podatkowej, liniówce lub korzystających z ulgi IP BOX jest to okres od 1 lutego danego roku do 31 stycznia roku następnego, dla którego obowiązuje ta sama podstawa wymiaru składki zdrowotnej.

Minimalna podstawa wymiaru miesięcznej składki zdrowotnej

Jeżeli podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, jest niższa niż 75% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku składkowego to bez względu na to, czy została poniesiona strata, dochód był zerowy lub niewielki, podstawą wymiaru jest 75% minimalnego wynagrodzenia.

WAŻNE!
Minimalne wynagrodzenie w 2025 roku wynosi 4.666 zł co oznacza, że minimalna podstawa wymiaru składki zdrowotnej to 75% x 4.666 zł czyli 3.499,50 zł.

Minimalna miesięczna składka zdrowotna

W 2025 roku minimalna miesięczna składka zdrowotna wynosi 314,96 zł czyli 9% x 3.499,50 zł.

WAŻNE!
Minimalna składka zdrowotna w 2025 roku = 9% x (75% x minimalne wynagrodzenie 4.666 zł)

Podstawa składki zdrowotnej

Podstawa składki zdrowotnej wyliczana jest w oparciu o poniższy wzór:

dochód narastająco – suma dochodów za poprzednie miesiące – (opłacone składki społeczne, które nie są ujęte jako koszt w KPiR – odliczone w poprzednich miesiącach składki społeczne nieujęte jako koszt w KPiR)*
*parametr występuje wyłącznie w przypadku gdy składki społeczne odliczane są bezpośrednio w zaliczce na podatek.

Jeżeli składki społeczne ujmowane są jako koszt w KPiR to wzór na wyliczenie podstawy składki zdrowotnej jest prostszy, czyli:

dochód narastająco – suma dochodów za poprzednie miesiące

Składka zdrowotna na skali podatkowej

Składka zdrowotna na skali podatkowej to 9% x podstawa wymiaru składki, przy czym nie może być niższa, niż składka minimalna.

Przykład
Załóżmy, że składki społeczne ujmujesz jako koszt w KPiR lub jesteś z nich zwolniony. W styczniu 2025 roku uzyskałeś/aś dochód w wysokości 10.000 zł. W lutym dochód wyniósł 2.000 zł.
W takim przypadku składka zdrowotna w ZUS DRA za luty wyniesie 900 zł, czyli 9% x 10.000 zł. W lutym dochód nie przekroczył minimalnej podstawy wymiaru, czyli jest niższy niż 3.499,50 zł, czyli w ZUS DRA za marzec zapłacisz składkę minimalną w kwocie 314,96 zł.

WAŻNE!
Warto pamiętać o podstawowej zasadzie wyliczenia składki zdrowotnej. Podstawą wyliczenia jest dochód z miesiąca wcześniejszego co oznacza, że wyliczając składkę zdrowotną w ZUS DRA za luty, patrzymy na dochód ze stycznia, a wyliczając składkę zdrowotną w ZUS DRA za marzec, patrzymy w uproszczeniu na dochód z lutego.

Przykład
Załóżmy, że składki społeczne odliczasz w zaliczce na podatek, a składki społeczne opłacasz w terminie. W styczniu 2025 roku uzyskałeś/aś dochód 8.000 zł i zapłaciłeś/aś 1.000 zł składek społecznych. W lutym dochód wyniósł 4.000 zł i zapłaciłeś 1.000 zł składek społecznych.
W takim przypadku składka zdrowotna w ZUS DRA za luty wyniesie 630 zł czyli 9% x (8.000 zł – 1.000 zł). W lutym podstawa wymiaru składki wyliczona na podstawie faktycznego dochodu wynosi 3.000 zł czyli (8.000 zł + 4.000 zł) – 8.000 zł – (2.000 zł – 1.000 zł). Jest ona niższa, niż minimalna miesięczna podstawa wymiaru składki, dlatego też w ZUS DRA za marzec wykażesz składkę zdrowotną minimalną w kwocie 314,96 zł.

Składka zdrowotna na liniówce i IP BOX

Składka zdrowotna na podatku liniowym lub IP BOX to 4,9% x podstawa wymiaru składki, przy czym nie może być niższa niż składka minimalna. Jak już ustaliliśmy wcześniej, minimalna składka zdrowotna w 2025 roku wynosi 314,96 zł. Zwróć uwagę, że próg dochodu, aby płacić minimalną składkę zdrowotną na podatku liniowym będzie wyższy, niż na skali podatkowej ze względu na niższą stawkę.

WAŻNE!
Uzyskując dochód poniżej 6.427,76 zł będziesz opłacać składkę minimalną na podatku liniowym ponieważ 4,9% x 6.427,76 zł to wartość minimalnej składki 314,96 zł.

Skoro wiesz już, jak ustalić podstawę wymiaru składki, sprawdźmy na przykładach jak wyliczyć składkę zdrowotną na liniówce w 2025 roku. Posłużymy się danymi z powyższych przykładów, aby na końcu sporządzić zestawienie opłacalności składek na skali podatkowej i liniówce.

Przykład
Załóżmy, że składki społeczne ujmujesz jako koszt w KPiR lub jesteś z nich zwolniony. W styczniu 2025 roku uzyskałeś/aś dochód w wysokości 10.000 zł. W lutym dochód wyniósł 2.000 zł.
W takim przypadku składka zdrowotna w ZUS DRA za luty wyniesie 490 zł czyli 4,9% x 10.000 zł. W lutym dochód nie przekroczył minimalnej podstawy wymiaru czyli jest niższy niż 6.427,76 zł czyli w ZUS DRA za marzec zapłacisz składkę minimalną w kwocie 314,96 zł.

WAŻNE!
Analogicznie jak na skali podatkowej, w uproszczeniu podstawą wyliczenia składki zdrowotnej jest dochód z miesiąca wcześniejszego co oznacza, że wyliczając składkę zdrowotną w ZUS DRA za luty, patrzymy na dochód ze stycznia, a wyliczając składkę zdrowotną w ZUS DRA za marzec, patrzymy na dochód z lutego.

Przykład
Załóżmy, że składki społeczne odliczasz w zaliczce na podatek, a składki społeczne opłacasz w terminie. W styczniu 2025 roku uzyskałeś/aś dochód 8.000 zł i zapłaciłeś/aś 1.000 zł składek społecznych. W lutym dochód wyniósł 4.000 zł i zapłaciłeś 1.000 zł składek społecznych.
W takim przypadku składka zdrowotna w ZUS DRA za luty wyniesie 343 zł czyli 4,9% x (8.000 zł – 1.000 zł). W lutym podstawa wymiaru składki wyliczona na podstawie faktycznego dochodu wynosi 3.000 zł czyli (8.000 zł + 4.000 zł) – 8.000 zł – (2.000 zł – 1.000 zł). Jest ona niższa, niż minimalna miesięczna podstawa wymiaru składki, dlatego też w ZUS DRA za marzec wykażesz składkę zdrowotną minimalną w kwicie 314,96 zł.

Porównanie opłacalności formy opodatkowania dla składki zdrowotnej

Na podstawie powyższych przykładów sprawdźmy, która z form opodatkowania – skala podatkowa czy podatek liniowy – będzie bardziej opłacalny?

Forma opodatkowania	Składka zdrowotna w ZUS DRA za luty 2025	Składka zdrowotna w ZUS DRA za marzec 2025
Skala podatkowa	900 zł	314,96 zł
Podatek liniowy	490 zł	314,96 zł
Różnica	410 zł	0 zł

Forma opodatkowania	Składka zdrowotna w ZUS DRA za luty 2025	Składka zdrowotna w ZUS DRA za marzec 2025
Skala podatkowa	630 zł	314,96 zł
Podatek liniowy	343 zł	314,96 zł
Różnica	287 zł	0 zł

Z obu przykładów wynika wprost, że decydując się na opodatkowanie podatkiem liniowym wysokość składki zdrowotnej będzie niższa niż na skali podatkowej. Ma to związek z tym, że dla podatku liniowego właściwą stawką dla wyliczenia składki zdrowotnej jest 4,9% a dla skali podatkowej 9%. W obu przypadkach minimalna składka zdrowotna wynosi tyle samo czyli 314,96 zł.

WAŻNE!
Jeżeli w ramach prowadzonej działalności, Twój dochód po uwzględnieniu zapłaconych składek społecznych nie przekracza 3.499,50 zł to nie opłaca Ci się podatek liniowy. Ma to związek z tym, że na gruncie składki zdrowotnej będziesz w obu formach opodatkowania płacił składkę minimalną w tej samej wysokości. Natomiast na gruncie podatku dochodowego, będąc na skali zapłacisz niższy podatek bowiem w skali roku nie przekroczysz progu podatkowego 120.000 zł czyli właściwą stawką podatku będzie 12% (oraz nie zapłacisz podatku od dochodu 30.000 zł) a nie 19% podatku liniowego (od każdej zarobionej złotówki).

Składka zdrowotna na ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych

Skala podatkowa i liniówka to nie jedyne formy opodatkowania z jakich możesz dokonać wyboru. Wielu przedsiębiorców zdecydowało się na opodatkowanie na zasadach ryczałtu ze względu na niską stawkę ryczałtu oraz niską składkę zdrowotną.

W przypadku ryczałtu, składka zdrowotna uzależniona jest od progu w którym znalazł się Twój przychód w trakcie roku. Wyróżniamy trzy progi: do 60.000 zł, między 60.000 zł i 300.000 zł oraz powyżej 300.000 zł.

Poniższa tabela przedstawia wartość składki zdrowotnej dla każdego z progów.

Kwota przychodu	Podstawa składki zdrowotnej*	Miesięczna wysokość składki zdrowotnej
do 60.000 zł	60% przeciętnego wynagrodzenia	9% x (60% x przeciętne wynagrodzenie)
powyżej 60.000 zł do 300.000 zł	100% przeciętnego wynagrodzenia	9% x przeciętne wynagrodzenie
powyżej 300.000 zł	180% przeciętnego wynagrodzenia	9% x (180% x przeciętne wynagrodzenie)

*Składnikiem podstawy składki zdrowotnej dla ryczałtu w 2025 roku jest przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszane przez Prezesa GUS w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, które opublikowane zostanie na początku 2025 roku.

Jeżeli przekroczysz próg przychodu w trakcie roku to w miesiącu przekroczenia opłacasz składkę zdrowotną z progu, w jakim się znalazłeś/aś.

WAŻNE!
Przekraczając próg przychodów nie dopłacasz w trakcie roku składki zdrowotnej za miesiące, w których opłacałeś ją w niższej wysokości. Takie wyrównanie będzie miało miejsce w ramach rocznego rozliczenia składki zdrowotnej.

W związku z tym, że nie znamy jeszcze wartości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w IV kwartale 2024 roku, sprawdźmy, ile wynosiłaby składka zdrowotna jeżeli przyjęlibyśmy kwotę z III kwartału 2024 w kwocie 8266,30 zł.

Oznacza to, że szacunkowo, składka zdrowotna na ryczałcie wynosiłaby dla przychodu:

do 60.000 zł – 446,38 zł
powyżej 60.000 zł i poniżej 300.000 zł – 743,97 zł
powyżej 300.000 zł – 1 339,14 zł.

Biorąc pod uwagę szacunkową minimalną składkę zdrowotną na ryczałcie dla przychodu do 60.000 zł można stwierdzić, że w 2025 roku będzie ona wyższa, niż składka zdrowotna minimalna właściwa dla skali podatkowej oraz podatku liniowego.

Co jeszcze warto wiedzieć?

Jakie przychody i koszty wchodzą lub są wyłączone z kalkulacji dochodu?

Z sumy uzyskanych przychodów wyłącza się przychody niepodlegające podatkiem dochodowym z wyjątkiem tych określonych w art. 21 ust. 1 pkt 63a, 63b, 152-154 ustawy o PIT. Oznacza to, że dochody/ przychody niepodlegające opodatkowaniu, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 63a, 63b, 152-154, to:

dochody uzyskane z działalności prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie specjalnego zezwolenia,
dochody z działalności osiągnięte z realizacji nowej inwestycji określonej w decyzji o wsparciu, o której mowa w ustawie o wspieraniu nowych inwestycji,
przychody zwolnione z opodatkowania w związku z tzw. ulgą na powrót oraz ulgą rodzina 4+ przychody z działalności uzyskane przez podatnika po ukończeniu 60. roku życia w przypadku kobiety i 65. roku życia w przypadku mężczyzny, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85.528 zł.

Powyższe przychody, choć są nieopodatkowane podatkiem dochodowym, wliczają się do kalkulacji podstawy wymiaru składki zdrowotnej.

WAŻNE!
Jeżeli korzystasz w 2025 roku z metody kasowej PIT, to do ustalania przychodów i kosztów na potrzeby ustalenia rocznej podstawy wymiaru składki zdrowotnej również stosujesz zasady metody kasowej. Oznacza to, że jeżeli nie zapłaciłeś za fakturę zakupu to nie wykazujesz kosztu, a jeżeli klient nie zapłacił za wystawioną przez Ciebie fakturę sprzedaży to nie wykazujesz przychodu.

WAŻNE!
Jeżeli sprzedałeś w 2025 roku środek trwały to przychód ze sprzedaży nie wpłynie na wysokość podstawy wymiaru składki zdrowotnej. Niezamortyzowana na dzień sprzedaży wartość środka trwałego nie będzie stanowiła kosztu na potrzeby wyliczenia rocznej podstawy wymiaru składki zdrowotnej.

Warto mieć na uwadze, że ustawodawca nie zabronił uwzględnienia przychodów i kosztów z tytułu sprzedaży środka trwałego w kalkulacji podstawy składki zdrowotnej. Możesz je ująć w kalkulacji lecz dopiero w ramach rocznego rozliczenia składki zdrowotnej.

WAŻNE!
Z przychodów i kosztów wchodzących w kalkulację dochodu wyłącza się również uzyskane przychody i poniesione koszty w okresie zawieszenia działalności.

Jak ustalić minimalną podstawę wymiaru rocznej składki zdrowotnej?

Jeżeli podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, jest niższa od kwoty stanowiącej iloczyn liczby miesięcy podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu w roku kalendarzowym, za który ustalany był dochód i 75% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku składkowego, to podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne za ten rok składkowy stanowi ta kwota.

WAŻNE!
Upraszając, aby wyliczyć minimalną wartość podstawy wymiaru składki zdrowotnej bierzesz ilość miesięcy za które musisz opłacić składkę zdrowotną i mnożysz ją przez kwotę 75% minimalnego wynagrodzenia.
Jeżeli wartość ta jest niższa, niż uzyskany dochód za dany rok to nie ma znaczenia, że jesteś na stracie, nie masz dochodu lub jest on niewielki, podstawą wymiaru rocznej składki zdrowotnej jest wyliczona podstawa minimalna.